موضوع عام: زیارت
موضوع خاص: فلسفه زیارت
ايرادگرشبهه: شکوه بختیاری
منبع شبهه: سایت فضول محله: http://www.fozoolemahaleh.com/
هدف‌های احتمالی: اعتبارزدایی از زیارت و زیارتگاه، تضعیف باروها و انگیزهای مذهبی شیعیان
متن شبهه:
۱. چگونه می‌توان به ضریح امامانی متوسل شد که خود توانایی نجات نزدیک‌ترین افراد خانواده خود را نیز نداشته‌اند و بیش‌ترشان به طرز فجیعی به دست مردم عادی و معترض زمان خود به قتل رسیده‌اند؟! پس کجا بودند نیروهای غیبی امداد خداوندی برای کمک به این امامان که حتی نتوانستد رهایی‌بخش خاندانشان باشند؟! و چگونه می‌توان به ضریح افرادی دخیل امید و آرزو و بهبودی از بیماری‌ها را گره کرد که بنابر قصه‌های مبلغان مذهبی، حتی توانایی فراهم‌آوردن دو مشک آب را برای کودکان تشنه لب خود نیز نداشته‌اند؟
۲. آیا تاکنون مسئولان مقبره امام حسین، که هدایای میلیاردی مردم ایران را دریافت می‌کنند، برای مردم محروم ایران قدمی به خیر برداشته‌اند یا این ایرانیان هستند که دسترنج کار طاقت فرسای خود را با سفر به کشور عراق و شرکت در تورهای زیارتی و حضور در هتل‌ها و بازارها و… به چرخ اقتصادی کشور عراق و جیب مسئولان مراسم و تورهای زیارتی و مقبره‌ها سرازیر کرده و با امید به خرافه حل‌شدن مشکلات‌شان، با جیب خالی و چمدانی پر از خرید اجناس عراقی به ایران بازگشته‌اند؟!
۳. آیا این تنها بت‌پرستان در قرون گذشته بودند که مجسمه‌ها و نمادهایی از طلا و نقره و زینت آلات در بتکده‌ها بنا می‌کردند و قربانی‌ها به پیشگاه خدایان نادیده تقدیم می‌کردند، و برای خدایان یا بت‌هایی که حتی توانایی ترمیم خود را نداشتند، صدقه‌ها و نذرها می‌دادند یا اینکه امروز هم مردم سرگردانی که به دنبال نجات دهنده‌ای می‌گردند به همان طریق در زیارتگاه‌ها و مقبره‌ها و امامزاده‌ها به زیارت نیرویی خیالی مشغولند؟!
۴. اعتقاد به خرافاتی چون درخواست کمک از امامان و پیامبران و…، تنها مسکن خیالی جهلی است که حکومت‌های مذهبی به بدنه جامعه ستمدیده تزریق می‌کنند تا از طغیان مردم در برابر ظلم و نابرابری‌ها حکومت‌های دیکتاتوری جلوگیری کنند و یا مردم ساده دل را به چشم انتظاری امداد‌های غیبی و یا قبول نصیب و قسمتی که حاکمان ستمگر بر آنان تحمیل کرده‌اند، راضی نگاه دارند!
پاسخ اجمالی:
۱. یکی از رسوم اخلاقی مثبت و ستوده همه اقوام و ملت‌ها تکریم و بزرگداشت انسان‌هایی است که در تاریخ آن قوم، اثرگذار بوده و با علم یا عمل خود به تداوم حیات یا ارتقاء مادی و معنوی جامعه کمک کرده‌اند. امروزه در همه جای جهان، مقابر شخصیت‌های تاریخی، به مثابه نمادی از عظمت و شکوه و جایگاه ملت‌ها محترم داشته می‌شود. مقابر و مراقد امامان علیهم السلام هم به عنوان نمادهایی از دین، اخلاق، انسانیت و خیرخواهی برای باورمندان به آنان محترم و مورد تکریم است.
۲. انسان، موجودی دوساحتی است که علاوه بر جنبه مادی، جنبه معنوی نیز دارد. همانگونه که سلامت مادی انسان در گرو مراقبت از جسم و روان و رسیدگی مداوم به تن و پیشگیری از بیماری و درمان آن در صورت بیماری است، سلامت و حیات روح نیز مستلزم مراقبت معنوی، تغذیه صحیح، پیشگیری از بیماری روحی و درمان آن در وقت بیماری است. مراقد ائمه علیهم السلام به عنوان مکان‌های زیارتی و عبادتی، به مثابه درمانگاه معنوی و محلی برای نیروبخشیدن به انگیزه‌های ایمانی است. مقابر و مراقد امامان و دیگر صالحان، نه عبادتگاه انسان‌ها، بلکه محلی برای کسب آرامش و عبادت خدا است. در بتکده، بت‌پرستان به سوی بت‌ها توجه کرده و در برابر بت‌ها به خاک می‌افتند و بتان را مدبّر امور خویش می‌خوانند؛ اما زائران مراقد امامان علیهم السلام آنان را انسان‌هایی والا و مقرب خداوند دانسته و عقیده دارند که اگر خداوند را به نام ایشان بخوانند، خداوند مهربان به فرد دعاکننده توجه بیش‌تری می‌کند.
۳. حضور در مکان‌های زیارتی، موجب زنده‌شدن تاریخ پرفراز و نشیب دین و دیندارن شده و زمینه درس‌آموزی و عبرت‌گیری از سرگذشت مجاهدان راه خدا را فراهم می‌کند.
منابعی برای مطالعه بیش‌تر:
• واعظ جوادی، مرتضی، فلسفه زیارت و آئین آن، قم، اسرا، چاپ هشتم، ۱۳۹۰، ۲۵۵ص؛ وزیری. چاپ اول ۱۳۸۲.
• پورامینی، محمدباقر، فرصت زیبای زیارت، بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی؛
• کربلا؛ پایگاه تخصصی امام حسین: https://www.karbobala.com
ایده‌هایی برای مقابله:
تهیه و انتشار موشن‌ها، پادکست‌ها و عکس‌نوشت‌هایی درباره فلسفه، آداب، شرایط و آثار زیارت، مقالات علمی درباره ماهیت و فلسفه زیارت وتمایز آن از رفتارهای مشرکان، ساخت مستند و نیز تهیه مجموعه‌های داستانی و روایی از تجارب زیسته زائران مراقد ائمه علیهم السلام.
